Персонален данок на доход
Задолжителен обврзник на персонален данок на доход е физичко лице резидентно или нерезидентно кое остварува оданочив приход на територијата на Црна Гора.
Физичко лице резидент е физичко лице кое има постојано живеалиште на територијата на Црна Гора или има центар на неговите деловни и животни интереси тука или престојува на територијата на Црна Гора повеќе од 183 дена во даночната година. Резидент е и физичко лице кое е испратено надвор од Црна Гора да врши работи за физичко или правно лице со жителство во Црна Гора или за меѓународна организација.
Предмет на оданочување на физичко лице резидент е приход што се остварува во Црна Гора и надвор од неа.
Предмет на оданочување на физичко лице нерезидент е приходот што ова лице го остварува од активности кои ги врши преку постојано работно место (деловно место) во Црна Гора.
Предмет на оданочување на физичко лице нерезидент кое нема постојано деловно место (деловно место) во Црна Гора е приходот што ова лице го добива од договорни такси, камати и закупнина за недвижен имот лоциран во Црна Гора.
Доколку две или повеќе физички лица заеднички остваруваат приход, секое од овие лица е даночен обврзник, во согласност со делот од приходот што го остварил секое од нив.
Кои приходи подлежат на персонален данок на доход?
Даноците на доход подлежат на остварениот приход:
личен доход,
самостојна активност,
сопственост и имотни права,
капитал.
Што претставува даночната основа за утврдување на годишниот персонален данок на доход?
Даночната основа за плаќање на годишниот персонален данок на доход се состои од оданочивиот приход намален за износот на пренесената загуба и личниот одбиток (840 евра годишно).
Оданочливиот приход ја претставува разликата помеѓу приходот и прифатливите трошоци (трошоци) што ги направил даночниот обврзник при неговото остварување и одржување.
Даночните обврзници кои остваруваат приходи од сопствени активности се признаваат за трошоци во износ утврден во финансиските извештаи (во согласност со сметководствените прописи) при утврдување на даночен приход (добивка), со исклучок на трошоците за кои е утврден различен начин на утврдување со овој Закон.
Која е даночната стапка?
Се користи единствена (рамна) даночна стапка.
Стапката на персонален данок на доход е 9%.
Како се оданочуваат приходите од имот и имотни права?
Приходите од имот и имотни права вклучуваат:
приход остварен од закуп на движен и недвижен имот и приход од временски ограничено обезбедување на авторски права, права од интелектуална сопственост и други сопственички права.
Даночната основа (оданочен приход) за плаќање данок на доход од имот и имотни права се состои од разликата помеѓу вкупниот приход добиен од изнајмувањето на наведениот имот и вкупните трошоци направени во врска со остварувањето на овој приход во овој даночен период.
Трошоците за имотот и имотните права ги вклучуваат реалните трошоци настанати во врска со остварувањето на таквиот приход (ако е документиран) или стандардниот трошок од 40% од остварениот приход од имотот и имотните права. За приходи од изнајмување соби, станови и викендички на патници и туристи, стандардниот трошок е 50% од остварениот приход.
Во случај на директни приходи од имот и имотни права (кога поединецот го издава својот имот на друго физичко лице), данокот на доход се плаќа при поднесување на годишната даночна пријава.
Кога се поднесува годишната даночна пријава?
Задолжителниот обврзник на персонален данок на доход е должен до крајот на фискалната година да поднесе годишна даночна пријава за пресметување и плаќање на персоналниот данок до надлежниот даночен орган (според местото на живеење).
Годишното барање се поднесува на образецот GPP-FL до крајот на април во дадената година за претходната година.
Даночниот обврзник сам го пресметува данокот на доход во годишната даночна пријава со примена на даночната стапка (член 10 од Законот) на даночната основа (член 8 од Законот), додека износот на однапред платен данок во текот на годината се одбива од вкупниот пресметан данок.
Доколку даночниот обврзник платил повеќе данок во текот на годината отколку што е должен според годишната даночна пријава, дополнително платениот данок ќе му биде вратен на негово барање или ќе се пребие како аконтација за наредниот даночен период.
Кој не е должен да поднесе годишна даночна пријава?
Физички лица кои примаат приходи од:
личен доход (од платите на вработените), доколку овој приход е добиен од истиот работодавач во истиот период на порамнување;
приходи од друга самостојна дејност, која не е основна дејност на даночниот обврзник;
капитал;
приход од самовработување, кој се оданочува со паушална стапка.